چگونه از روان‌پریشی توده‌ای در حکومت‌های تمامیت‌خواه رها شویم؟

بیماری‌های جسمی می‌توانند بین گروهی از مردم گسترش پیدا کنند و تبدیل به همه‌گیری شوند، اما این موضوع در مورد بیماری‌های ذهن و روان هم صادق است و یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های همه‌گیر ذهنی، روان‌پریشی توده‌ای نامیده می‌شود.

چگونه از روان‌پریشی توده‌ای در حکومت‌های تمامیت‌خواه رها شویم؟

ترجمه و صدا: شهاب غدیری

منبع: Academy of Ideas

هنگامی که روان‌پریشی توده‌ای بروز پیدا می‌کند، جنون به هنجار جامعه تبدیل می‌شود و باورهای توهم‌آلود مانند بیماری‌های مسری پخش می‌شوند. اما همانطور که توهمات می‌توانند اشکال زیادی پیدا کنند، و جنون هم می‌تواند به شیوه‌های متنوعی متجلی بشود، نحوه ظهور و بروز روان‌پریشی توده‌ای بسته به زمینه‌های تاریخی و فرهنگی جامعه مبتلا تفاوت خواهد کرد. در گذشته، روان‌پریشی توده‌ای به سوزاندن جادوگرها، نسل‌کشی و حتی جنون رقص منتهی می‌شد، اما در دوران مدرن روان‌پریشی تمامیت‌خواهانه، به بزرگترین تهدید تبدیل شده است، به بیان آرتور ورسلوئیس: تمامیت‌خواهی، پدیده مدرن است، قدرت دولتی کاملاً متمرکز که با نابودی حقوق فردی بشر همراه می‌شود: در دولت تمامیت‌خواه، عده‌ای در قدرت‌اند، و عده‌ای دیگر توده‌های شیءگشته؛ همان قربانیان.

اما چه چیزی ذهن پریشان تمامیت‌خواهانه را ایجاد می‌کند؟ روان‌پریشی توده‌ای در حکومت‌های تمامیت‌خواه از طبقه حاکمان جامعه آغاز می‌شود. یعنی افرادی که این طبقه را ایجاد کردند، چه سیاست‌مداران، دیوان‌سالاران، سرمایه‌داران، روحانیون یا هر کس دیگر. این افراد به شدت در معرض توهماتی هستند که قدرت آن‌ها را تشدید می‌کنه، و برای تشنگان قدرت هیچ توهمی جذاب‌تر از این نیست که آن‌ها می‌توانند، و بلکه باید، بر جامعه مسلط بشوند و آن را کنترل کنند.

شاید مهم‌ترین پرسشی که اکنون با آن مواجه هستیم این باشد که چگونه می‌توان از تمامیت‌خواهی جلوگیری کرد؟ و اگر جامعه‌ای وارد مراحل اولیه این نوع روان‌پریشی توده‌ای شود، آیا امکان معکوس کردن آثارش وجود دارد؟

مطلب پیشنهادی: توهمات جمعی