فریدریش فون هایک: چرا روشنفکران به سوسیالیسم تمایل دارند؟
فریدریش آوگوست فون هایک (۱۸۹۹ – ۱۹۹۲) اقتصاددان و فیلسوف سیاسی معاصر بود. او به دلیل دفاع از اندیشه لیبرالیسم کلاسیک و بازار آزاد و مخالفت با سوسیالیسم شناخته می‌شود. او را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین اقتصاددانان و فیلسوفان سیاسی سده بیستم می‌شناسند.
هایک یکی از مهم‌ترین نمایندگان موج نولیبرالیسم پس از جنگ جهانی دوم به شمار می‌رود. او در دهه ۱۹۳۰ یکی از شاخص‌ترین چهره‌های اقتصاد مکتب اتریش بود. هایک در سال ۱۹۷۴ موفق به دریافت جایزه نوبل اقتصاد شد.
هایک در این ویدئو توضیحاتی را درباره مقاله مشهورش به نام «روشنفکران و سوسیالیسم» ارائه می‌دهد. متن این مقاله را با ترجمه عزت الله فولادوند می‌توانید اینجا مطالعه کنید.
ترجمه و زیرنویس: شهاب غدیری
منبع:
Video Source: Common Sense Capitalism . (2012, December 12). Friedrich Hayek: Why Intellectuals Drift Towards Socialism [Video file]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=gPJWwiKnYGs
متن ویدئو | فریدریش فون هایک: چرا روشنفکران به سوسیالیسم تمایل دارند؟:
– آقای هایک، شما مقاله بسیار مشهوری درباره روشنفکران و سوسیالیسم نوشتید که در آن تلاش کردید – تلاشی که به نظرم کاملاً موفقیت‌آمیز بود – تا نشان دهید که چرا سوسیالیسم تا این حد برای روشنفکران جذاب است. نظریه شما چیست و آیا همچنان از آن دفاع می‌کنید؟
هایک: قطعاً بله. این داستان به لحاظ فکری بسیار جالب است. یکی از ایده‌های مسلط بر تفکر که از سده ۱۸ حاکم است این ایده است که ما می‌توانیم همه چیز را هر طور که بخواهیم تغییر دهیم. اینکه می‌توانیم نحوه کار نهادهای اجتماعی را طراحی کنیم. این ایده اساساً اشتباه است.
نهادهای اجتماعی هرگز طراحی نشده‌اند و بیشتر از اطلاعات ما کار انجام می‌دهند. آن‌ها طی فرایند انتخاب موفق‌ها رشد کرده‌اند، بدون اینکه عموماً مردم بدانند چرا موفق بوده است. این در مورد بازار صدق می‌کند.
بازار… می‌خواستم بگویم [بازار] مبتکرانه‌ترین ابزار بدون طراحی است که ما را قادر می‌کند از دانش توزیع شده بین صدها هزار نفر از مردم استفاده کنیم. نوعی سازگاری با هزاران محیطی است که هیچ کسی کل آن را نخواهد شناخت. جایی که قیمت‌های شکل‌گرفته در بازار به فرد می‌گوید: برای نفع اجتماعی چه کار انجام دهد یا ندهد.
در نتیجه، برای فهمیدن این، باید اقتصاد بدانید. برای شخص ساده‌لوحی که تصور می‌کند کل توزیع درآمد، عامدانه تعیین می‌شود، به نظر می‌رسد که اگر مسئولیت این کار بر عهده یک شخص خاص باشد، در نتیجه به طور مشخص ناعادلانه انجام شده است. واقعیت این است که ناعدلانه انجام نشده است.
زیرا ما با توافق به انجام نوعی بازی به تمام چیزهایی می‌رسیم که همیشه کسب می‌کنیم. بازی‌ای که احتمالاً به آن بازی بازار گفته می‌شود. بازی‌ای که به دلیل استفاده از اطلاعات و فکت‌هایی که از آگاهی همگان فراتر است، نتیجه برای یک شخص خاص الزاماً غیرقابل پیش‌بینی است؛ بنابراین، نتیجه‌ای که برای هر کسی پیش‌بینی ناپذیر و طراحی نشده است نمی‌تواند عادلانه باشد. دقیقاً همانطور که نتیجه بازی شانس را نمی‌توان عادلانه نامید.
اما کسانی که با این مخالفند و کسانی که گمان می‌کنند طراحی و آرایش تمام این‌ها امکان‌پذیر است، می‌پذیرند که این کار را دولت به نحوی انجام دهد که توزیع عادلانه انجام شود، و این عملاً غیرممکن است. چون ضروری می‌کند که تمام این اطلاعات گسترده درباره فکت‌ها، شرایط و موهبت‌های خاص را نوعی اقتدار مرکزی می‌تواند استفاده و کنترل کند.
مطلب پیشنهادی:
ثبت ديدگاه